Między Belwederem a Sulejówkiem (1921 – 1926)
Zwycięska wojna o granice Polski i stabilizacja
sytuacji
politycznej w Europie dały początek nowym sojuszom. Polska z konieczności zdana
była wtedy na przymierze z Francją, która konsekwentnie reprezentowała
Rzeczpospolitą na konferencji pokojowej, realizując zresztą własne plany
polityczne. Józef Piłsudski nie ufał Francji, wychodził bowiem z założenia, że w
sojuszu chodzi o polityczne wyrachowanie, a nie o więzi przyjaźni. Nadal
zachodziła jednak potrzeba zacieśnienia wzajemnych kontaktów, dlatego w lutym
1921 roku Marszałek odbył rozmowy polityczne w Paryżu, które doprowadziły do
uzgodnienia szczegółów współpracy wojskowej między obydwoma państwami.
W dniu 17 marca 1921 roku została uchwalona pierwsza konstytucja Polski
niepodległej. Zgodnie z jej postanowieniami zlikwidowano funkcję Naczelnika
Państwa i zastąpiono ją urzędem Prezydenta, wybieranego przez Zgromadzenie
Narodowe złożone z sejmu i senatu. Piłsudski nie przyjął funkcji prezydenta i
pozostał na swoim stanowisku do czasu wyboru osoby jego zdaniem bardziej
odpowiedniej.
W tym samym roku Józef Piłsudski otrzymał dwa doktoraty honoris causa: z
prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim i z medycyny na Uniwersytecie Warszawskim.
Uregulował też swoje sprawy osobiste – po śmierci Marii z Juszkiewiczów
Piłsudskiej ożenił się z Aleksandrą Szczerbińską. W 1921 roku przeżył też zamach
na swoje życie, dokonany we Lwowie przez nacjonalistę ukraińskiego.
Jako polityk nie będący w czynnej służbie państwowej Piłsudski liczył się z
koniecznością opuszczenia pałacyku belwederskiego, dlatego zakupił drewniany dom
w podwarszawskim Sulejówku. W 1923 roku wprowadził się z rodziną do zupełnie
nowego domu, postawionego ze składek wojskowych. Siedzibę tę nazwał Milusinem i
mieszkał tam stale od wiosny 1923 r. do maja 1926 r.
|
|
W tym czasie Marszałek nadal reprezentował Polskę na arenie
międzynarodowej. W 1922 roku odwiedził Rumunię, jednocześnie cały czas
obserwował sytuację w kraju w związku z wyborem pierwszego Prezydenta
Rzeczypospolitej. Okoliczności wyboru na to stanowisko profesora Gabriela
Narutowicza wystawiły nienajlepsze świadectwo dojrzałości elit politycznych
decydujących o przyszłości kraju. Skłócenie, demagogia i zacietrzewienie
polityczne środowisk nacjonalistycznych sprawiły, że zaledwie tydzień po
elekcji, 16 grudnia 1922 roku, Gabriel Narutowicz zginął w zamachu. Dla
Piłsudskiego, który dwa dni wcześniej przekazał mu funkcję głowy państwa, był to
bolesny cios. Po śmierci Narutowicza Marszałek pozostał szefem Sztabu
Generalnego, a kolejnym prezydentem został Stanisław Wojciechowski, jego dawny
druh z Polskiej Partii Socjalistycznej. W maju 1923 roku Piłsudski witał w
Warszawie marszałka Ferdynanda Focha, lecz już pod koniec maja złożył rezygnację
i wycofał się do Sulejówka w związku z dojściem do władzy ugrupowań
politycznych, które doprowadziły do zamachu Gabriela Narutowicza. 28 czerwca
1923 roku Sejm podjął uchwałę, w której orzeczono, że „Marszałek Józef Piłsudski
jako Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz zasłużył się narodowi”.
Belweder. Gabinet Józefa Piłsudskiego |